|Pr1 80r|“Invitati ascendant¹”, scribit venerabilis Iohannes Policrati in De curalium nugis et vestigiis philosophorum. Reverendi patres magistrique venerandi, “quis ambigit illos aliis fore preferendos, qui quasi naturali^A probitatis privilegio ampliati maiorum titulis invitantur ad virtutem et eorumdem beneficio future bonitatis ceteris faciunt fidem?²” Et ob hoc ad philosophie studia invitantur humiles et mansueti³, ut gradibus exaltentur; insuper, honorabiles et honesti⁴, ut virtutibus premientur. Et ergo non indigne nostris dicitur de talibus iustum propositum: “invitati ascendant”.|Pr1 80v|

Dixi ita quam primo eorum ad philosophie invitantur studia humiles et mansueti, ut gradibus exaltentur. Nam dignius est ut honestiores semper ad officia promoveantur, discoli vero et insipidi ac mansueti deiciatur, teste Apuleyo in libro De dogmate Platonis sic ex ordinate: “hec est iusta, ex equitate veniens partitio, ut meliores semper in officiis preferantur; pessimi autem cives vel minus boni luce careant dignitatis⁵”. Cui concordat Gualterus in Alexandreidos^B libro I^o sic aiens: “exaltere velis siquos insignit honestas, eos^C morum sublimat apex, licet ampla facultas. Et patrie desit et gloria sanguinis alti⁶”; et non sine causa. Nam, qui honestatibus plenus est interioribus animi, non indiget exterioribus. Atestante Alexandreio^D libro eodem ubi dicit: “non ergo eget exterius qui moribus intus habundat. Nobilitas est sola animi que moribus ornat⁷”. Unde et Oratius libro Epistolarum suarum, epistola I^a: “virtus est vicium fugere, sapientia prima stultitia caruisse.⁸” Nam “qui sine ea ad beatitudinis viam tendit, quasi cecus in lubrico tendens^E ad alta presumptuosus cadit. Unde etiam divinarum et humanarum rerum^F compotem Crissippus asseruit.⁹” Cum ergo “virtus ad gloriam, honorem, imperium, via vera¹⁰” est, ad characterem eius talis calcat mundi virtutibus, festivanter properandus est invitante philosophia verbis propositis: “invitati ascendant”. Et hoc quamquam ad primum.

Dixi secundo quod ad philosophie studia invitantur honorabiles et honesti, ut virtutibus premientur, et non sine causa. Dignum enim videtur ut quod est scientia preditus reddatur honestiore reverendus. Seneca, libro IV Epistolarum suarum: nam “vires boni ac honesti verbis sint eligendi et semper ante oculos sint habendi¹¹”. Teste Seneca ibidem: scito autem “non eum esse beatum quem vulgus appellant, ad quem pecunia magna confluxit, sed illum cui omne bonum in animo^G, erectum est et excelsum et mirabilia^H calcantem, qui neminem videt cum quo se commutatum^I velit, qui hominem ea sola parte estimat qua homo est, qui^J natura^K magistra utitur, ad illius leges se^L componit, sic vivit quomodo illa prescripsit; cui bona sua nulla vis excutit, qui mala in bonum vertit, certus iudicii^M, inconcussus, intrepidus; quem aliqua vis 〈movet〉^N, nulla perturbat; in quem fortunatum^O quod habuit telum nocentissimum vi maxima intorsit, pingit^P, non vulnerat¹²”, Seneca, epistolam IV^am. Et non mirum cum ipsi, scilicet boni ac sapientes, “nutriunt^Q virtutes exemplis premiorum, |Pr1 81r| nec quisquam est qui ad morum summa invitatur ascendere, quando^R irremunerato non relinquitur quod conscientia teste laudatur¹³”, atteste Cassiodorus libro Epistolarum suarum; “equum enim est, ut unicuique perficiat labor suus et sicut expendendo cognoscit incommoda, ita et rebus perfectis consequatur augmenta¹⁴”. Cum ergo baccalaureis nostri propter studiorum acquisitionem multa incommoda perfrequentis exercitium, nec vigilando, nec ruinando, nec bursas suas evacuando pertulerunt. Non in merito ergo invitantur ad philosophie premia verbis propositis, sed “invitati ascendant” que fuerunt valentis.

***

In quibus verbis breviter introductis duo tanguntur: primo, nostrorum baccalaureis ad honoris culmen evocatio; secundo tangitur ipsis eiusdem honoris oblatio. Primum significatur in hoc pluri nominatio: ‘invitati’, secundum notatur in hoc verbo additio: ‘ascendant’; ergo “invitati ascendant”.

Si quereret aliquis: qui invitantur et quo ascendere dicunt?, respondetur: invitantur ad premia, vocantur ad exempla^S. Debent autem ascendere ad statum maiorem, gradum altiorem et locum priorem.

. . .

Conspectus siglorum:

Conspectus librorum: